Hoe paniekaanvallen ontstaan en verschijnen
Een paniekaanval komt meestal onverwacht en plotseling en verdwijnt meestal binnen zeer korte tijd. Voor een groot aantal getroffenen komt de paniek uit de lucht vallen. Dat klinkt een beetje triviaal, maar dat is het niet. Voor de getroffenen, die van tijd tot tijd of zelfs vaker paniekaanvallen moeten doorstaan, is het meestal een grote last.
Definitie en frequentie
Een paniekaanval wordt gedefinieerd als herhaalde (ten minste maandelijkse) paniekaanvallen en de daaruit voortvloeiende angst voor een ernstige ziekte of de nadering van een nieuwe situatie die een dergelijke aanval zou kunnen uitlokken. Tot 22% van alle mensen krijgt minstens één keer in hun leven zo’n paniekaanval. Het is niet ongewoon dat paniekstoornis vaker voorkomt binnen een familie. Deze angstreactie wordt opgewekt in de amygdala, een deel van het hersengebied dat nieuwe informatie verbindt met emoties. De amygdala is onder meer verantwoordelijk voor impulsief, emotioneel gedrag en de beheersing van de angstreactie.
Paniekaanvallen en de bijbehorende symptomen
Wie aan terugkerende paniekaanvallen lijdt, ervaart regelrechte angstaanvallen. Deze kunnen tot uitbarsting komen bij bepaalde ontmoetingen (bv. honden, spinnen), op bepaalde plaatsen (bv. liften, bruggen, open ruimtes) of in bepaalde situaties (bv. besloten ruimtes, mensenmassa’s). In deze gevallen zijn ze gekoppeld aan een paniekveroorzakende sleutelprikkel (trigger). Maar de angst kan de getroffen persoon ook zonder reden aanvallen, alsof het uit het niets komt. Een paniekaanval kan soms zeer ernstige lichamelijke symptomen veroorzaken. Soms kunnen deze zulke proporties aannemen dat de getroffenen een ernstige ziekte vermoeden. Zij hebben dan last van ten minste vier van de volgende symptomen, die ook tegelijkertijd kunnen voorkomen:
- Duizeligheid
- Kortademigheid
- Sensorische stoornissen
- sterke hartkloppingen
- Bevend
- Koude douche
- Opvliegers
- Benauwdheid of pijn op de borst
- Verstikking
- Misselijkheid of andere maagdarmklachten
- Angst om de controle te verliezen
- Angst voor de dood
Sommigen hyperventileren en ademen zeer snel in en uit, wat kan leiden tot duizeligheid en stuiptrekkingen en zelfs flauwvallen. Ondertussen blijft de angst toenemen. Meestal duurt een paniekaanval slechts enkele minuten, maar in bepaalde gevallen kan hij enkele uren duren. Pas als de paniekaanval over zijn hoogtepunt heen is en geleidelijk afneemt, nemen ook de symptomen af.
Paniekaanvallen laten vaak blijvende sporen na
Mensen die in de loop van hun leven met een paniekaanval zijn geconfronteerd, ontwikkelen niet zelden een bijkomende diepgewortelde angst. Omdat er altijd een angst is dat deze omstandigheid zich zou kunnen herhalen. Om te voorkomen dat het zover komt, worden situaties die lijken op die waarin de paniekaanval werd uitgelokt, vermeden. Getroffen mensen trekken zich steeds verder terug en komen in een vicieuze cirkel van angst terecht. Meer en meer neemt de angst de overhand, wat leidt tot sociale terugtrekking en een sterke beperking van het dagelijks leven. Dit leidt vaak tot bijkomende psychologische problemen, zoals angststoornissen, een pathologische vorm van angst.
Meer over angst als ziekte
Als angst een ziekte wordt
Angst: normale reactie of al pathologisch? Hoewel angst in veel situaties een tastbaar, waarschuwend en zelfs stimulerend nut heeft, wordt zij door de betrokkenen altijd als onaangenaam ervaren. Wanneer een
Als angst een ziekte wordt
Angst: normale reactie of al pathologisch? Hoewel angst in veel situaties een tastbaar, waarschuwend en zelfs stimulerend nut heeft, wordt zij door de betrokkenen altijd als onaangenaam ervaren. Wanneer een
