Hoe we onze angsten kunnen afleren in zelfcoaching met EMDR en de EMDR-bril Remstim 3000.

Angstreacties manifesteren zich soms als stille gewaarwordingen, maar vaker nog overvalt angst ons met een veelheid aan symptomen die ons bijna de adem benemen. Als we door onze angsten worden achtervolgd, voelt het alsof onze angst diep in ons geworteld is; alsof hij altijd al een deel van ons is geweest.

Maar in de meeste gevallen is onze angst aangeleerd. De oorzaken kunnen ver in ons verleden liggen, zodat we ze ons nauwelijks kunnen herinneren. Het goede is: wat we ooit geleerd hebben, kunnen we weer afleren.

De voorwerpen, dingen en situaties die wij vrezen zijn even talrijk als gevarieerd.

Angst komt in vele vormen. Bijvoorbeeld als:

De amygdala heeft een grote invloed op het “leren” van angsten. Als onderdeel van ons limbisch systeem en het centrum van angst, slaat het hersengebied dat ook bekend staat als de amygdala ons angstgedrag op en controleert het. Waar we bang voor zijn en hoeveel we ergens bang voor zijn wordt bepaald door onze amygdala, die met behulp van somatische markers ons emotionele ervaringsgeheugen creëert en controleert, vooral voor onze angsten.

Hoe leren we precies een bepaalde angst aan?

Volgens de tweefactortheorie van de Amerikaanse psycholoog Orval Hobart Mowrer uit 1947 leren we angsten in twee stappen(lees meer). Het duurde nog ongeveer 60 jaar voordat Antonio Damasio zijn theorie van somatische markers postuleerde, die dit verklaringsmodel functioneel aanvult en verfijnt met de resultaten van modern hersenonderzoek.

Als we bijvoorbeeld een situatie meemaken die ons overweldigt en we tegelijkertijd sterke stressvolle en onaangename sensaties waarnemen (pijn, schaamte, schuldgevoel, walging, enz.), worden de ervaring en de bijbehorende fysieke opwinding opgeslagen in het geheugen van het lichaam – in dit geval – als een angstprikkel.

De emotionele en fysieke opwinding die Einst voelt, speelt een zeer belangrijke rol op de lange termijn. Somatische markers zorgen ervoor dat de gebeurtenis emotioneel en dus ook fysiek met ongeveer dezelfde intensiteit herinnerd wordt, zelfs na jaren in vergelijkbare situaties. Dan voelen we angst.

Het angstniveau beïnvloedt later angstgedrag

Afhankelijk van het niveau van opwinding dat optreedt, wordt onze emotionele herinnering aan ervaring “geladen” met energie. Daarom variëren onze angstreacties. Terwijl het uitzicht vanaf de 3 meter hoge duiktoren (slechts) een onbehaaglijk gevoel in ons opwekt en ons op onze hoede maakt, kan alleen al de gedachte aan het komende examen genoeg zijn om ons te laten zweten, om ons hart wild te laten kloppen. Een daaruit voortvloeiende leerblokkade kan dan elke ambitie om te leren tenietdoen.

Afhankelijk van de mate van ervaren emoties en gevoelens worden de REM-slaapfasen verhinderd in de slaapcyclus die volgt op de indringende gebeurtenis. We worden letterlijk uit onze slaap gewekt door de gebeurtenis te herbeleven, meestal ‘s nachts.

Dit heeft verstrekkende gevolgen, want de REM-slaap is geïdentificeerd als de slaapfase die ons in staat stelt onze ervaringen te verwerken, vooral cognitief, en ze in onze hersenen te integreren als articuleerbare herinneringen. De REM-slaap is uiterst belangrijk voor onze nachtelijke rust.

Lees ook het volgende artikel:

Hoe somatische markers ons leven beïnvloeden

Somatische markers maken zich voelbaar met behulp van lichaamsreacties van verschillende intensiteit Vaak kan worden vastgesteld dat de ene situatie (externe stimulus) slechts wat kippenvel opwekt, terwijl een andere gebeurtenis

Lees meer"

Hoe somatische markers ons leven beïnvloeden

Somatische markers maken zich voelbaar met behulp van lichaamsreacties van verschillende intensiteit Vaak kan worden vastgesteld dat de ene situatie (externe stimulus) slechts wat kippenvel opwekt, terwijl een andere gebeurtenis

Lees meer"

EMDR laat ons de gemiste REM-fasen inhalen en onze angst afleren…

Oorspronkelijk ontwikkeld als traumaverwerkingstherapie, wordt EMDR nu ook gebruikt bij coaching in talloze alledaagse situaties. Vooral bij EMDR zelfcoaching stelt het de gebruiker in staat om snel te reageren op emotionele en mentale spanningen (niet-ziekteverschijnselen).

Dankzij de EMDR-bril REMSTIM 3000 en de instructies voor EMDR-zelfcoaching kunnen (niet-zieke) angsten in veel gevallen worden afgeleerd. De angstreactie wordt daardoor meestal sterk verminderd. Het onaangename en stressvolle gevoel van angst wordt daarbij omgezet in een draaglijk gevoel van bewustzijn in soortgelijke situaties die in de toekomst worden ervaren (lees meer hierover onder Stimulatie-effecten van EMDR). Met name de cognitieve vermogens komen voor het eerst weer op de voorgrond, waardoor we situaties die ooit vol angst zaten opnieuw kunnen beoordelen en nuttige strategieën en oplossingen kunnen ontwikkelen.

Als we nog steeds gedomineerd worden door het oude angstgedrag, proberen we vooral angstige situaties te vermijden. Na EMDR zelfcoaching nemen de eigen handelingsopties meestal merkbaar toe.

Ons emotionele ervaringsgeheugen onthoudt en reageert in de toekomst op een nieuwe functionele manier dankzij de cerebrale reïntegratie van de vroegere angstopwekkende ervaring door middel van EMDR. De somatische markers geven niet langer “naakte angst en paniek” door, maar zenden een boodschap van draaglijke inhoud die we rustiger kunnen opnemen en die ons in staat stelt bewust te handelen.

Een teken dat we onze angst zijn vergeten.