W sieci strachu

Małe, włochate, długonogie, obrzydliwe: wiele osób odczuwa dreszczyk emocji na widok pająka. Trudno jest uciec przed pełzającymi robakami, zwłaszcza że można się na nie natknąć niemal bez przerwy w piwnicach lub na łonie natury. Według naukowców, około 1,5 miliona pająków żyje na obszarze 4000 metrów kwadratowych w Europie Środkowej.

Prawie jeden na dziesięciu Niemców cierpi na lęk przed pająkami, tak zwaną arachnofobię. Eksperci podejrzewają, że ludzie boją się tych przerażających owadów od kilkuset lat.

Na pierwszy rzut oka fobia pająków wydaje się całkowicie nieodpowiednia, ponieważ w naszych szerokościach geograficznych występują tylko dwa okazy, które mogą powodować bolesne rany po ugryzieniu. Zgodnie z tym, obiektywne niebezpieczeństwo tych owadów odgrywa mniejszą rolę w rozwoju strachu przed pająkami.

To raczej inne aspekty, takie jak fakt, że pojawiają się one pozornie bez ostrzeżenia, a zatem nagle, i zwykle dokonują nieprzewidywalnych i szybkich zmian w ruchu, powodują ten strach przed pełzakami.

Niektórzy ludzie są przerażeni faktem, że ciało pająka w żaden sposób nie przypomina ludzkiego ciała. Jednak negatywne doświadczenia z tym zwierzęciem we wczesnym dzieciństwie mogą również prowadzić do fobii na punkcie pająków. Ponadto rodzice odgrywają ważną rolę jako wzorce do naśladowania w kształtowaniu arachnofobii. Jeśli przesadnie reagują na spotkanie z owadem, dosłownie uczą swoje dziecko strachu przed nim.

Skąd się bierze strach przed pająkami

Większość odczuwa obrzydzenie, którego podstawa jest wrodzona każdemu człowiekowi i ściśle związana z chęcią wymiotowania i odruchami wymiotnymi. W przeszłości niektóre kultury wierzyły, że te małe owady mogą przenosić choroby. Obrzydzenie służyło zatem jako mechanizm ochronny. Według Karola Darwina, powstały w ten sposób wyraz twarzy ma ostrzegać innych ludzi przed potencjalnym niebezpieczeństwem. W związku z tym strach przed pająkami jest również naturalną reakcją, która jest cenna od czasów ludzkiej pamięci. Ma on na celu skłonienie nas do działania w niebezpiecznych sytuacjach, a tym samym może okazać się ratujący życie.

W zdecydowanej większości przypadków jest to niechorobowy lęk przed pająkami, któremu towarzyszy dyskomfort i uczucie mdłości. Takie reakcje nie są powodem do niepokoju, ale mogą poważnie ograniczyć jakość życia.

Fobia pająkowa może stać się patologiczna tylko wtedy, gdy z zasady unika się wchodzenia do piwnicy, garażu lub szopy ogrodowej lub gdy spotkanie z pełzającym pełzaczem zawsze wywołuje czystą panikę. W takich okolicznościach bliższe przyjrzenie się własnej arachnofobii nie zaszkodzi. Patologicznej arachnofobii mogą również towarzyszyć zaburzenia snu, omdlenia lub depresja.