Nasze reakcje na strach są przechowywane w pamięci ciała za pomocą markerów somatycznych
Zwłaszcza podczas reakcji lękowych ludzie często doświadczają silnych doznań fizycznych, przez co czują, że nie są w stanie nic z nimi zrobić.
Obserwacje pokazują, że uczeniu się strachu towarzyszy nabycie (nowego) markera somatycznego. W tym procesie forma zagrożenia lub potencjalnego niebezpieczeństwa jest przypisywana zaskakującemu doświadczeniu w ciele migdałowatym i przechowywana w pamięci ciała za pomocą markera somatycznego.
Odtąd podobne sytuacje lub rzekomo powiązane wydarzenia służą jako wyzwalacze naszego strachu i reakcji strachu. Ciało migdałowate nie jest selektywne w rozpoznawaniu i wybieraniu możliwych zagrożeń, co prowadzi do klasyfikowania nawet nieszkodliwych sytuacji jako niebezpiecznych. Widać to między innymi w tym, że szczególnie przestraszeni ludzie stają się coraz bardziej niespokojni i rozszerzają swoje obawy na nowe konstelacje. Strach staje się zauważalny poprzez pasujący marker somatyczny, który postrzegamy fizycznie.
Siła reakcji ciała (strach) zależy od stanu pobudzenia, przez który musieliśmy przejść podczas drastycznego doświadczenia. Podczas gdy lekkie mrowienie w szyi może jeszcze wydawać się znośne, uczucie tonięcia w okolicy brzucha może być już bardzo nieprzyjemne. Poważniejsze objawy reakcji lękowej nie są niestety rzadkością i mogą być bardzo niepokojące.
Zależy to bowiem od tego, czy jesteśmy w stanie oprzeć się odruchowym działaniom podczas reakcji strachu. Ponieważ tylko w ten sposób możemy wypróbować i nauczyć się nowych strategii behawioralnych w danej sytuacji. Często jednak nie jesteśmy w stanie tego zrobić, ponieważ zalewa nas poczucie strachu.
Ciało migdałowate i markery somatyczne tworzą nasze lęki, aby nas chronić.
Dosłownie “zaniemówiliśmy z przerażenia”, co sugeruje, że poznawcze przetwarzanie stresujących wrażeń zmysłowych jeszcze nie nastąpiło. W związku z tym zasoby językowe, między innymi, są dostępne tylko w ograniczonym zakresie lub wcale. Nie ma nauki nowych strategii. Odruchowo pamięć naszego ciała stara się chronić nas przed podobnymi rzeczami. W takich momentach zwykle odczuwamy ogromne obciążenie emocjonalne i fizyczne.
Zakres, w jakim takie reakcje strachu są funkcjonalne lub nie, musi być ustalany indywidualnie dla każdego przypadku. W dzisiejszych czasach często już nie są. Strach ma za zadanie chronić nas przed niebezpieczeństwem. Czasami tylko odruchowa ucieczka może zapewnić nam bezpieczeństwo: Jeśli wahamy się, bo chcemy pomyśleć o tym jeszcze raz, może być już za późno.
Działające tu mechanizmy opierają się na naszym systemie neuronowym. Nasz mózg przeszedł długą drogę ewolucji. Układ limbiczny, który wciąż mamy wspólny z jaszczurką, determinuje nasze odruchowe reakcje i zachowania związane ze strachem. Częścią mózgu limbicznego jest ciało migdałowate, które zostało zidentyfikowane jako ośrodek wpływający na rozwój lęków i kontrolę zachowań lękowych. Ciało migdałowate korzysta między innymi z naszej pamięci doświadczeń emocjonalnych i markerów somatycznych.
Podczas gdy prehistorycznemu człowiekowi 2 miliony lat temu wciąż zagrażały dzikie zwierzęta, ale jednocześnie był on konfrontowany ze stosunkowo niewielką liczbą nowych wrażeń zmysłowych w ciągu dnia, współczesny człowiek znajduje się w zupełnie innym świecie. Bezpośrednie zagrożenia dla życia i zdrowia stały się nieliczne, choć zbliżający się samochód może stanowić niebezpieczeństwo. W przeciwieństwie do tego, dziś jesteśmy bombardowani setkami bodźców sensorycznych w każdej minucie. To, które z nich unoszą nas emocjonalnie i pozostawiają trwałe ślady, różni się w zależności od osoby.
Jednak wiele różnych lęków pokazuje, że nawet dzisiaj uczymy się nowych lęków za pomocą naszego mózgu limbicznego, a zwłaszcza ciała migdałowatego. Pasują one do naszego nowoczesnego świata. Na przykład miliony ludzi obawiają się latania, dentysty, egzaminu lub występu.
Dzięki metodzie EMDR, a w szczególności z pomocą autocoachingu EMDR, jesteśmy w stanie ponownie opanować wyuczone lęki, zredukować je do znośnego poziomu funkcjonalnego, a czasem wręcz się ich oduczyć.
Czytaj także:
Jak markery somatyczne wpływają na nasze życie
Znaczniki somatyczne dają o sobie znać poprzez reakcje ciała o różnej intensywności Często można zaobserwować, że jedna sytuacja (bodziec zewnętrzny) wywołuje jedynie gęsią skórkę, podczas gdy inne wydarzenie prowadzi do
Znaczniki somatyczne tworzą pamięć naszego ciała
Markery somatyczne to termin określający własny system sygnalizacyjny organizmu. Aby lepiej zrozumieć, jak działa EMDR, bardzo pomocne jest bliższe przyjrzenie się znanej teorii markerów somatycznych. Markery somatyczne nieustannie dostarczają nam
Jak markery somatyczne wpływają na nasze życie
Znaczniki somatyczne dają o sobie znać poprzez reakcje ciała o różnej intensywności Często można zaobserwować, że jedna sytuacja (bodziec zewnętrzny) wywołuje jedynie gęsią skórkę, podczas gdy inne wydarzenie prowadzi do
Znaczniki somatyczne tworzą pamięć naszego ciała
Markery somatyczne to termin określający własny system sygnalizacyjny organizmu. Aby lepiej zrozumieć, jak działa EMDR, bardzo pomocne jest bliższe przyjrzenie się znanej teorii markerów somatycznych. Markery somatyczne nieustannie dostarczają nam
